Aandacht voor verschillende persoonlijkheidsstructuren in de zorg
Het enneagram is een spiritueel model dat negen verschillende persoonlijkheidsstructuren beschrijft. Het model doet dienst voor de bewustwording van mensen die het bestuderen. Zij kunnen zich herkennen in één of meerdere beschrijvingen, waarbij onderliggende gedragsmotieven in zicht komen. De gedachte achter het enneagram is dat alle mensen alle negen structuren in zich hebben, maar zich het meest zullen herkennen in één van de beschreven gedragsstructuren. Dit wordt de basispersoonlijkheid of kernstructuur genoemd.
Verschillende niveau’s van ontwikkeling
Hoewel er binnen het enneagram onderscheid gemaakt wordt tussen drie niveaus van ontwikkeling (gezond, gemiddeld en ongezond), wordt het toch veelal gebruikt door mensen die op het gezonde en gemiddelde niveau functioneren. De beschrijvingen van het enneagram voorzien in een uitwerking van pathologische gedragsstructuren, maar hier wordt in de praktijk weinig tot geen gebruik van gemaakt. Beschrijvingen van pathologische gedragsstructuren zijn voornamelijk terug te vinden in de DSM en worden binnen de GGZ vanuit een medisch biologisch kader benaderd. Dat wat ‘ziek/ongezond’ is, staat op de voorgrond en vervuld een centrale rol in de behandeling. Door het uitblijven van andere beschrijvingen gericht op groei en ontwikkeling binnen de GGZ, ontstaat als vanzelf een paradigma waarbinnen de aangenomen waarheden en eigen overtuigingen die binnen de DSM beschreven staan, consequent bevestigd worden.
Groei en ontwikkeling
Vanuit het enneagram wordt het accent gelegd op de ‘gezonde’ ontwikkeling. Het beschrijft een ontwikkel pad gericht op groei en ontwikkeling voor de mensen die het model bestuderen en het gebruiken bij hun bewustzijnsontwikkeling. In onze optiek, biedt het enneagram een alternatieve kijk op gedrag door het gezonde potentieel te benadrukken, oog te hebben voor iemand dieperliggende drijfveren en het vertoonde gedrag los te zien van de mens achter het gedrag. Er wordt erkend dat pathologische gedragsstructuren kunnen ontstaan, identificatie met dat gedrag wordt echter losgelaten. Er is vooral oog voor patronen die ontstaan zijn waarmee iemand zichzelf van bewust aanwezigheid in het moment afhoudt.
Interesse in onze inzichten?
In deze publicatie laten we zien hoe pathologisch gedrag ontwikkeld kan worden en dermate verstrikkend kan zijn, dat iemand daar zelf niet meer uit kan komen. Door aan te sluiten bij iemands ontwikkeling en oog te hebben voor drijfveren en behoeften kan opnieuw groei ontstaan. Als u interesse heeft in deze publicatie kunt u hem bestellen door hieronder een naam en email-adres naar ons te versturen. Het document wordt dan per mail naar u toegestuurd. Er zijn geen kosten aan verbonden.